Bilecik Bilim ve Sanat Merkezi Müdürü Yaşar Eker ile üstün yetenekli çocuklar için bir eğitim kurumu olan bilim ve sanat merkezi hakkında bilgi aldık. Eker bizlere şu bilgileri verdi.
Bilim ve Sanat Merkezi nedir ve amacı nelerdir?
Bilim ve Sanat Merkezleri Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı kurumlardır. Ülkemizdeki eğitim sistemi dâhilinde olan öğrencilerimizin üstün yetenekli diye tabir ettiğimiz öğrencilerin eğitilmeleri amacıyla açılmış okullardır. Yalnız bilim sanat merkezinin öğrencileri bizim bağımsız öğrencilerimiz değildir. Okulların öğrencileri vardır ve okulların öğrencilerinden her yıl 2. ve 3. sınıf öğrencileri arasında yaptığımız tanımlamalarla merkezimize kayıt olunur. Öğrencilerimiz normal olarak okullarına devam ederler. Okullarının dışındaki zamanlarda biz onlara programlar yaparız ve bilim sanat merkezimize gelerek eğitim öğretim görürler.
Üstün yetenekli öğrenciyi nasıl tanımlarsınız?
Üstün yetenekli öğrenci diğer akranlarına göre zekâ seviyesi daha yüksek olan öğrencidir. Bu bağlamda IQ' su 130 olan öğrenciler üstün yetenekli öğrenci olarak tanımlanmaktadır. Üstün yetenekli öğrenciler toplumun %2'lere tekabül ettiği tahmin ediliyor.
Kaç öğrenci merkezinizde eğitim öğretim görüyor?
Şu an geçen yıl itibariyle, 61 öğrencimiz bu kapsamda olup, tanımlaması yapılmış ve eğitim öğretimine merkezimizde devam etmektedir. Bu yıl da okullarımız bilgilendirilmiş olup 2. ve 3. sınıf seviyesindeki öğrencilerimiz sınıf öğretmenlerinin aday göstermesi veya ailelerinin isteği doğrultusunda iki etapta sınava alınmıştır. Nisan ayında başvuran 110 öğrenciye grup testi yapıldı. 3. sınıf seviyesinde 110 öğrenci başvurdu, 2. sınıf seviyesinde de 215 öğrenci de aday olarak gösterildi. Grup tarama testlerinden 3. sınıftan 25 kişi, 2. sınıftan da 54 öğrenci geçti. Bu öğrenciler bireysel teste tabii tutuldu. Rehberlik Araştırma Merkezi Müdürü Mehmet Müdar, bireysel taramaların yapıldığını ve bittiğini bize bildirdi. Bakanlıktan onayları geldikten sonra kaç öğrencinin kurumumuza kayıt olmaya hak kazandığını öğreneceğiz.
Öğrenci seçimi nasıl yapılıyor?
Bilim ve sanat merkezlerine öğrencilerin kayıt olabilmeleri için bir dizi faaliyetten geçmeleri gerekmektedir. Bu tanılama (üstün yetenekli olduğunu anlama) için gereklidir. Bunlar aday gösterme, ön değerlendirme, grup taraması ve bireysel incelemedir.
Öğrenci tamamen bilimsel yöntemlerle seçilmekte. Devletin öngördüğü testler uygulanmakta. Her sene 2. ve 3. sınıf öğretmenlerine buraya hangi nitelikte öğrencilerin geleceği hakkında seminer düzenlemekteyiz. Veliler de yaptığımız çalışmalarla her zaman bizim yanımızda. Çocuğunda yeteneği keşfeden veliler de bize başvuruda bulunuyor. En çok karıştırılan konu parlak öğrenci ve üstün yetenekli öğrencilerdir. Parlak öğrenciyle üstün yetenekli öğrenci arasındaki farkları öğretmenlere anlatarak yönlendirmelerini sağlıyoruz. Çok başarılı bir öğrenci, üstün yetenekli değildir. Bazen bizim öğrencilerimiz sınıflarında problemli olan öğrencilerden de oluşuyor. Üstün yetenekli demek derslerinde son derece başarılı olduğu anlamında değildir. Parlak öğrenciler, derslerinde başarılı olan, derslerine düzenli çalışan öğrencilerdir. Bu aradaki farkı anlatıp ona göre öğrenci seçmeye çalışıyoruz.
Öğrenciler zekâlarına göre mi sınıflara ayrılıyor?
Biz de sınıf diye bir şey yok. Grup halinde öğrenciler eğitim öğretimlerini sürdürüyorlar. Bu gruplar; uyum, destek eğitim programı, bireysel yeteneklerini geliştirme programı, özel yeteneklerini geliştirme programı ve son aşamada proje geliştirme programı. Uyum grubunda gelen öğrencimiz 6 ay gibi bir dönemde, grup olarak Bilim Sanat Merkezi'ne uyum sağlaması. Destek Eğitim programı, öğrenciyi gözleme devresidir. Bütün öğretmenleri derslere girer ve üstün yetenekli öğrencilerin hangi alana yatkın olduğu öğretmen tarafında tespit edilir. Genelde üstün yetenekli öğrencilerin bir alanda kabiliyetinin ortaya çıktığı bilinmektedir. Destek eğitim programından sonra bireysel yeteneklerini geliştirme aşamasına geçilir. Bu aşamada öğrencinin resim, müzik, sayısal zekâ gibi hangi alana yatkın olduğu tespit edilir. Örneğin; resim alanına yatkın olan öğrencinin tespit edildiği zaman resim öğretmeni öğrenciyle ilgili programlar yapar ve üstün yeteneğinin daha da üst seviyelere çıkması için danışmanlık yapar. Daha sonra öğrenci bir üst seviye olana özel yeteneklerini geliştirme programına geçer. Burada, örneğin müzik alanını seçmiş öğrencinin hangi enstrümanda yetenekli olduğu tespit edilir ve bunun üzerine eğitim alır. Proje kısmı, öğrencinin ulaştığı en üst seviyedir. Bu alanda, öğrenciler kendi geliştirdikleri projeleri sunar.
