Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'nın 2006-2010 yılları arasında uyguladığı Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Programı; Bakanlar Kurulu'nun 2011/1409 sayılı kararı ile 2011-2015 yıllar arasında 5 yıl süre ile uygulanmasına karar verildi.
Bu karar çerçevesinde 2014 yılına ait Tarıma Dayalı Ekonomik Yatırımların Desteklenmesi Hakkındaki Tebliğ (Tebliğ No: 2014/43), 26 Ekim 2014 tarih ve 29157 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Bakanlık tarafından başlatılan desteklemelerle ilgili ilimizde de bilgilendirme toplantısı düzenlendi. İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü ile Ziraat Odası işbirliğinde düzenlenen toplantıda muhtarlara Destekleme hakkında sunum yapılarak bilgiler verildi. Toplantının açılış konuşmasını yapan Ziraat Odası Başkanı Ahmet Sevinen daha önce alet ve ekipman desteği şeklinde verilen hibelerin bu kez yatırım desteği olarak verileceğini dile getirdi. 39 ilde verilecek desteklerin içinde Bilecik'inde yer aldığını anlatan Sevinen, çiftçileri projeden faydalanmaya davet etti.”
Fark ortadan kalkti
İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürü Hacı Dursun Yıldız ise hibe desteklemelerinin devam ettiğini ifade ederek bu projenin diğerlerinden farklı olduğuna dikkat çekti. Müdür Yıldız, Bakanlığın çalışmaları neticesinden kırsal kalkınmadaki ekonomik yatırımların kapsamının genişletildiğini belirtti. Bakanlığın çok güzel bir program hazırladığını söyleyen Yıldız,"Şahıs, tüzel ve gerçek kişilik arasındaki farklılıklar kaldırılarak güzel bir program hazırlandı ve uygulamaya konuldu. Önceden şahıs ve tüzel kişiler ayrı destek alıyordu, gerçek kişiler ayrı destek alıyordu. Örneğin şahıs vatandaş olarak başvurduğunda 400 bin liraya kadar proje yapabiliyordu onun yarısını alabiliyordu ama bir şirket, bir sivil toplum örgütü veya bir birlik 800 bin liraya kadar proje hazırlayabiliyordu" dedi.
Yıldız’ın konuşması şu şekilde oldu:
“Bugün burada bulunmamızın sebebi, hepinizin de takdir ettiği gibi bakanlığımız özellikle bilimsel teknolojiye uygun yeniliklere uygun bir üretimin yapılabilmesi adına son yıllarda birçok konuda hibe desteklemeleri yapmaktadır. Bu hibe desteklemeleri alet ve ekipmanından tutun normal sabit yatırıma kadar devam ediyor. Az önce ziraat odası başkanımızın söylediği gibi İPARD dediğimiz yani Avrupa kaynaklı projelerimiz var. Türkiye'de 42 ilde bu İPARD kapsamdaydı. 81 il de İPARD kapsamına alınması konusunda büyük bir çalışma vardı. İPARD kapsamı dışında olan illerin bir baskısı vardı. ve bunu İPARD kapsamında değil de İPARD'a benzer bir şekilde kırsal kalkınmayı yatırımlarını, ekonomik yatırımlarını kapsamını genişleterek aradaki farklılıkları kaldırarak şahıs, tüzel ve gerçek kişilik arasında ki farkı da kaldırarak güzel bir program hazırlandı ve uygulamaya konuştu. Önceden şahıslar, tüzel kişilikler ayrı bir destek alabiliyordu, gerçek kişilikler ayrı bir destek alabiliyordu. Örnek şahıs vatandaş olarak başvurduğunda 400 bin liraya kada bir proje yapabiliyordu, onun yarısını alabiliyordu, ama bir şirket bir sivil toplum örgütü ve ya bir birlik 800 bin liraya kadar alabiliyordu. Şimdi yapılan uygulamada ise, daha önceden arkadaşlar sabit özellikle hayvancılık ile ilgili sabit yatırımlar yoktu, şimdi hayvancılıkla ilgili sabit yatırımlar konuldu. Bu Bilecik ilimiz için de çok büyük önem arz etmekteydi. Genel itibari ile baktığınız zaman tarımsal üretim yeterince destek alıyordu, hayvancılık o kadar yeterince destek alamıyordu. Biz de her ile bu konuda verilen bir il müdürlüklerine bir yetki var, o da şudur, bu kapsam içerisinde olmasına rağmen ilin önceliklerini sıralayınız demiş. biz de bu sene önceliklerimize daha önceden hayvancılığın yer almadığı sabit yatırımları birinci sıraya koyduk arkadaşlar. bu da ilimize yapılacak olan yatırımla ilgili, hayvancılığımızla ilgili güzel bir müjde sizler için arkadaşlar. Şimdi şu anda 3 milyon Liraya kadar üst sınır bir proje hazırlayabiliyoruz. Bu tüzel kişilik veyahut da birlik, şirkette de olsa 3 milyona kadar müracaatını yapabiliyor. o zaman bunun %50 yani 1 milyon 500 bin lirasını alabiliyor. Ama tabi bunlar, yaş meyve ve sebze tasnif ve paketleme depolamada 3 milyonluk bir proje yapılabiliyor, 1,5 milyonunu alabiliyor ama, diğer bitkisel ürün işletme, paketleme ve depolamada 1 milyonluk bir proje yapıp 500 bin lirasını alabiliyor. Yani üst limit burada 3 milyon alt limit ise bin lira. Örneğin Kültür mantarcılığına sabit yatırım yapacaksa bir kişi 1 milyonluk bir proje yapabiliyor, 500 bin lirasını hibe destek olarak alabiliyor.”
“Çevrenizdeki yatırımcıları uyarın”
Rotasyon uygulamasıyla göreve yeni başlayan Kırsal Kalkınma ve Örgütlenme Şube Müdür Abdullah Saray ise şöyle konuştu:
“9. etabını uygulayacağımız Kırsal kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi programı ekonomik yatırımlarla ilgili bilgilendirme toplantısına hoş geldiniz. Müdürümüzün bahsettiği gibi rotasyon uygulaması nedeniyle burada göreve başladım. İnşallah burada da güzel şeyler yapmak hedefimiz. Onun için çabalıyoruz. Tabi sizlerin de bu konularla ilgili olmanız bizim en büyük arzumuz. Biraz sonra arkadaşım kırsal kalkınma yatırımlarının desteklenmesi programı ekonomik yatırımlarla ilgili sunumunu isze verecek. Benim öncelikle size hatırlatmak istediğim konu şu, takip edenler biliyorlardır 26 Ekim’de 9. Etabın tebliği yayınlandı. Ve bunun müracaatın için 60 günlük süremiz var. Yani 24 Aralık’ta mesai bitiminde süremiz sona eriyor. 25 Aralık’ta herhangi bir müracaat kabul edemiyoruz. Çünkü müracaatlar sistemden yapıldığı için 24 Aralık’ta mesai bitiminde süremiz doluyor. Yalnız şunu ben özellikle hatırlatmak istiyorum; Geçtiğimiz yıl yani 8. Uygulamamamızda da burada 2 tane projemiz var şu anda uygulamada olan. Diğer illere baktığımız zaman çok fazla projeleri var. Bilecik’ten neden sadece 2 tane proje uygulansın? Niye 15-20 tane proje uygulanması gerçekleşmesin? Yani biraz daha muhtarlarımızın kendi çevrelerinde bulunan yatırımcıları özellikle uyararak Tarım İl Müdürlüğü ile irtibata geçmelerini sağlamasını bekliyoruz. Bizim de arzumuz burada çok daha fazla proje uygulanasın. Bu yatırımlarla ilgili payımız daha fazla olsun. Bu amaçla bu bilgilendirmeyi yapmayı özellikle düşündük. Ve sizlerde bu konularda destek ve diğer kişilerin, parası olan ve herhangi bir projeyi uygulamayı düşünen kişileri uyarmalarını bekliyoruz.
Tabi şimdiye kadarki olan çiftçilerimizle yapılan yatırımcılarımızla olan diyaloglarımızda diyorlardı ki biz bir tarım ürününün işletilmesi, paketlenmesi, depolanmasıyla ilgili değil de hayvancılıkla ilgili bir destek olursa bunu yapalım istiyoruz diyorlardı. Hayvancılıkla ilgili desteğimiz de çıktı. Balıkçılıkla ilgili de çıktı. Serayla ilgili de çıktı. Hem büyük baş hem küçük baş. Bunlar tabi sabit yatırımcılarımız. Bu desteklerimiz çıktı. Sizler ya da çevrenizde yatırım yapmayı düşünenler varsa dairemize davet ediyoruz. Oraya gelsinler biz onlara her türlü konuda yardımcı olalım.”
Son olarak destekleme programı hakkında bilgilendirme sunumunu yapan İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü'nde görevli Ziraat Mühendisi Aytekin Yönter, programın amacından, programa kimlerin başvurabileceğine kadar geniş bilgiler verdi. Yapılan bilgilendirme sunumuna göre, programın amacı, doğal kaynakların korunmasını dikkate alarak; kırsa alanda gelir düzeyinin yükseltilmesi, tarımsal üretim ve tarımsal sanayi entegrasyonunun sağlanması için küçük ve orta ölçekli işletmelerin desteklenmesi, tarımsal pazarlama alt yapısının geliştirilmesi, gıda güvenliğinin güçlendirilmesi, kırsal alanda alternatif gelir kaynaklarının oluşturulması, yürütülmekte olan kırsal kalkınma çalışmalarının etkinliklerinin artırılması ve kırsal toplumda belirli bir kapasitenin oluşturulması.
Sunumda şu ifadeler yer aldı:
Porojenin amacı:
Doğal kaynakların korunmasına dikkate alarak; kırsal alanda gelir düzeyinin yükseltilmesi. Tarımsal üretim ve tarımsal sanayi entegrasyonun sağlanması için küçük ve orta ölçekli işletmelerin desteklenmesi. Tarımsal pazarlama altyapısının geliştirilmesi. Gıda güvenliğinin güçlendirilmesi. Kırsal alanda alternatif gelir kaynaklarınmın oluşturulması. Yürütülmekte olan kırsal kalkınma çalışmalarının etkinliklerinin artırılması. Kırsal toplumda belirli bir kapasiteni oluşturulması.
Hibe desteği verilen yatırım konuları:
Tarımsal ürünlerin işlenmesi, paketlenmesi ve depolanması. Tarımsal üretime yönelik modern sabit yatırımlar. Soğuk hava deposu. Çelik silo. Hayvansal orjinli gübre işlenmesi, paketlenmesi ve depolanması. Alternatif enerji kaynaklı yeni seralar. Alternatif enerji üretim tesisleri.
Hibe desteği verilmeyecek yatırım konuları:
Um ve karma yem konularında yeni yatırım tesisi,. Başka bir tesiste ilk işlenmesi yapılan mamul ürününün ikincil işlemesine ve paketlenmesine yönelik yatırımlar. Tarımsal ürünlerin üretimine yönelik yatırımlar. Orijinal amacıyla aynı olmayan veya yasal izinlerini almamış kısmen yapılmış yatırımların tamamlanmasına yönelik yatırımlar. Daha önce 2011/9, 2012/64 ve 2013/59 numaralı tebliğler kapsamında hibe desteği verilen tesisler ve bu tesislerin bulunduğu parsellerdeki herhangi bir yatırım konusu. Yatırımcının bu tebliğ kapsamında ülke genelinde ikinci bir yatırım projesine ait yatırımlar.
Başvuru şekli ve süresi:
Vu tebliğde belirtilen usul ve esaslara göre hazırlanan başvuru dosyasının girişi bu tebliğin yayımı tarihinden itibaren 60 gün içerisinde elektronik ağ üzeirnden yapılır. Son başvuru tarihi olan 24.12.2014 günü bitiminde elektronik ağ başvurular için veri girişine kapatılır. Ypılan başvurular son haliyle işleme alınır. Hibe başvurusu kabul edilmesi haline hibe sözleşmesi öncesi başvuru dosyasının aslı il müdürlüğüne teslim edilir.
Kimler başvurabilir
Bakanlık tarafından oluşturulan çiftçi kayıt sistemine veya bakanlık tarafından oluşturulmuş diğer kayıt sistemlerine son başvuru tarihinden önce kayıtlı bütün gerçek ve tüzel kişiler başvurabilir. Başvuru yapacak gerçek vetüzel kişilerin idari ve mali açıdan kamudan bağımsız olması gerekir. Köylere hizmet götürme birliklerinin ortak oldukları şirketler ise bu kapsam dışındadır. Ancak bu şirketlerdeki köylere hizmet götürme birliklerinin hisse oranı en fazla yüzde 49 olacaktır. Son başvuru tarihinden önce kurulan; kolektif şirket, limitd şirket ve anonim şirket şeklinde kurulmuş olan şirketler ve bunların aralarında oluşturdukları ortaklıklar. Tarımsal amaçlı kooperatifler, birlikler ile bunların üst birlikleri ekonomik yatırım konularına tüzel kişilik olarak başvurabilirler.
Tarımsal üretime yönelik modern sabit yatırımlar:
Sadece modern sabit yatırım tesisleri hibe kapsamındadır.Tesisin, yem kırma makinesi, yem deposu, kuzu/oğlak bakım ünitesi, padoklar, süt hayvancılığında süt sağım ünitesi ve süt soğutma tankı gibi unsurları bulundurmaları zorunludur.
Canlı hayvan alımı hibe kapsamında değildir. Başvuru sahibinin proje kapasitesine uygun hayvan varlığı olmalı, ya da yatırım bittikten sonra hayvana lacağını taahhüt etmelidir. Bu duurmda ahır inşaatı sonrası hibe ödemesi yapılabilmesi için taahhüt ettiği hayvanları kendi imkanları ile satın alması ve kendi adına kayıtlı olması gerekmektedir.
Kesimhane hibe desteği kapsamda değildir. Büyükbaş için modern yatırımlar;Et (sığır): En az 30 baş kapasiteli olmalı. Süt (Manda, sığır): En az 10 baş kapasiteli olmalı.
Küçükbaş için modern ve sabit yatırımlar (yumurta dönemi hariç).Et (Koyun, keçi) En az 100 baş kapasiteli olmalı. Süt, (Tavuk, hindi, kaz, ördek, bıldırcın). Et tavukçuluğu en az 500 baş kapasiteli olmalı. Hindi/kaz/ördek/bıldırcın yetiştiriciliği en az 1000 adet olmalı.
Kültür balıkçılığına yönelik modern sabit yatırımlar; En az 10 ton kapasiteli olmalı.
Modern sabit yatırımlar nasıl olmalıdır?
Bakanlığımızın yürürlükte olan çiftlik hayvanlarının refahına ilişkin yönetmelik hükümlerine uygun olmalıdır.Sunulacak projede sürü projeksiyonu yer almalıdır. İç sularda üretim ve yetiştirme amacıyla yapılan havuzların betonarme olması zorunludur. Ağ havuz (ağ kafes), plastik ve benzeri malzemeden yapılan tank ve benzeri üniteler hibe desteği kapsamında değildir. Mantar üretim tesisinde, iklimlendirme sistemi, havalandırma fanı, nemlendirici, nem ölçer ve sabit raflar ile paketleme ünitesi ve kompost hazırlama ünitesi olmalıdır. Maliyetleri Çevre ve Şehircilik Bakanlığı birim fiyatlarını aşamaz.
Yatırım yerinin mülkiyeti:
Yeni tesis ve tamamlama başvurularında, başvuru sahibi adına olabilir. Hqazine, belediye, il özel idaresi, ticaret odası, sanayi odası, ziraat odası, ticaret borsası, Vakıflar Genel Müdürlüğü, organize sanayi bölgesi, tarıma dayalı ihtisas organize sanayi bölgesi ve küçük ihtisas sanayi sitesinden başvuru sahibi adına tahsis/irtifak tesis edilmiş olabilir.Hazine, belediye, il özel idaresi, ticaret odası, sanayi odası, ziraat odası, ticaret borsası ve Vakıflar Genel Müdürlküğü’nden kiralanmış olabilir.
Kapasite artırımı ve teknoloji yenileme başvurularında; Başvuru sahibi adına, hazine, belediye, il özel idaresi, ticaret odası, sanayi odası, ticaret borsası, Vakıflar Bölge Müdürlüğü, organize sanayi bölgesi, tarıma dayalı ihtisas organize sanayi bölgesi ve küçük ihtisas sanayi sitesinden başvuru sahibi adına kira/tahsis/irtifak tesis edilmiş olabilir. –Belirtilen kiralamalar dışında gerçek ya da tüzel kişilerden başvuru sahibi adına kiralanmış olabilir. Bu durumda kira sözleşmesi noter tasdikli olmalıdır.Tahsis/irtifak/kiralama süresi başvuru tarihinden itibaren en az 7 yıl olacaktır. Bütün yatırımlarda, yatırım yeri; ipotekli, şerhli, icralı ve davalı olmamalıdır.
