Türkiye’nin dört coğrafi bölgeye komşu tek il olma özelliği taşıyan, bölgenin mikroklima özelliği ve toprak yapısından kaynaklanan özel bir durumu olan Bilecik’te 100’ün üzerinde yetiştirilen ürünlerin 7’si tescillendi, 35 ürünün de tescil çalışmaları tamamlanarak, ekonomik değerinin artırılması hedefleniyor.
Marmara, Karadeniz, İç Anadolu ve Ege bölgelerinin kesişiminde yer alan ve Türkiye’de 4 bölgeye komşu olan 4 bin 321 kilometrelik alanı bulunan Bilecik, tarihi ve kültürel değerlerinin yanı sıra yetiştirdiği 100’ün üzerindeki ürünleriyle dikkat çekiyor. Ürünlerden 2020 yılında merkez ‘Çukurören biberi’, Osmaneli ilçesinde 2021 yılında ‘Ayva lokumu’ ve 2022 yılında ‘Karpuz’, Pazaryeri ilçesinde 2017 yılında ‘Helva’ ve 2020 yılında ‘Şerbetçiotu’ ile 2020 yılında Bozüyük ilçesinde ‘Mercimekli mantı’ ve 2023 yılında da ‘Osmaneli Lefke taşı’ coğrafi işaretle koruma altına alındı.
Coğrafi işaretle tescillenen ürünlerin yanı sıra 35 ürünlerden cennet hurması ve hurmadan üretilen mamuller, Osmaneli ayvası ve ayva üründen elde edilen mamuller, İnhisar narı ve nardan mamul ürünler, yöresel yemekler, Kınık Çömlekçiliği, Pazaryeri bozası ve Kızıldamlar balkabağı ile Bilecik mermeri gibi ürünlerin tescil çalışmaları sürüyor. Tescillenen ve tescillenecek ürünlerle yerel kalkınma, yerel ürünlerin geliştirilmesi, yerel ekonominin canlanması bakımından kendi kaynaklarının kullanılmasının önemi daha da arttırılmasıyla beraber ürünün izlenmesi, takibi ve doğallığının kalması bakımından önem taşıyor.
Bilecik Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Mehmet Ergün, Bilecik’in her geçen gün yükselen bir değer olduğunu belirterek, 4 bölgeye komşu olmanın avantajlarının tam anlamıyla kullanıldığında kentteki değişimin önemli noktalara geleceğini aktardı.
Marmara, Karadeniz, İç Anadolu ve Ege bölgelerinin kesişiminde yer alan ve Türkiye’de 4 bölgeye komşu olan Bilecik’in sanayi kenti olduğuna da dikkati çeken Ergün, “Taşı mermer, toprağı seramik, yaprağı ipek olan Diriliş, Kuruluş ve Kurtuluş kenti Bilecik her anlamda büyüyor. Sanayi bölgelerimizde aralıksız üretim sürüyor. Tarihi ve turizmi zaten biliniyor. Ülkedeki mermer, maden, altın ve bakır üretiminde önemli bir değeriz. Bilecik, yeraltı kaynaklarıyla zengin. Onlarca ürünümüz, bereketli topraklarımız var. Coğrafi işaret alan ürünlerimiz her geçen gün artıyor ve değer buluyor. Büyümeye ve ülke ekonomisine katkı vermeye devam ediyoruz.” dedi.
BŞEÜ Meslek Yüksekokulu Gıda Teknolojisi Bölümü Öğretim Görevlisi Mesut Kaplan da uzun yıllardır Bilecik’in ürünlerini inceleyip, ürünlerin ekonomik değerlerini artırmak için çeşitli çalışmalarda bulunduklarını kaydetti.
Ürünlerin formasyonlarını ve daha kullanabilir hale gelmesi için çalışılacak olan ürünlerin de bulunduğunu aktaran Kaplan, “Marmara, Karadeniz, İç Anadolu ve Ege Bölgelerindeki mikroklima özelliği, karasal iklimleri, sıcak ve ılıman arasındaki geçiş özelliğinin yanı sıra toprak yapısının göstermesinden dolayı Bilecik ve ilçelerinde, ürünlere kendine özgü bir özellik kazandırıyor. Cumhuriyetimizin 100. yılı anısına da yaptığımız çalışmalarda 100’ün üzerinde ürünü tespit ettik ve BŞEÜ ‘2. Bilim Şenliği’nde sergiledik.” ifadesinde bulundu.
Kaplan, Bilecik’in yöresel ürünler açısından tescilinin az olmasına rağmen tescillenecek çok sayıda ürününün bulunduğunu, bunun da coğrafi konumundan kaynaklandığını ifade eden Kaplan, şöyle konuştu:
“Çünkü Bilecik 4 bölgeye komşu bir ilimiz. Dolayısıyla her ilçe bulunduğu bölgenin özelliklerini taşıyor. Bakıyorsunuz bir ilçe Karadeniz’e yakın, Karadeniz özelliklerini almış. Bir ilçe İç Anadolu, Marmara ve Ege Bölgesinin özellikleri derken buralarda çok zengin bir kültür oluşmuş. Ancak bu kültür zamanla kayboluyor ve alışkanlıklar, çeşitli geleneksel ürünleri yapanların sayısı azalıyor. Ekonomisi olabilecek yada ekonomik değeri arttırılabilecek olan ürünler üzerine yoğunluk verdik. Yaklaşık 150 ürün üzerinde çalışmaya devam ediyoruz. Şuan kadar 7 ürünümüz tescillendi. Tescillenebilecek olan 35 ürünümüz şuan sırada. Diğer ürünler konusunda çalışmalar devam ediyor. Bilecik’te unlu mamullerimiz oldukça ünlü. Tescillenmiş mercimek mantımız ve tescillenecek nohutlu mantımız var. Bunların yanında İnhisar ilçemizde yetiştirilen deve dişi nar ile Osmaneli’deki ayva ürünlerinden birçok ürünler elde ettik. Pazaryeri ilçemizin de kendine has iklim özelliği var. Burada yetişen ve üretilen ürünlerin de çok farklı yapısı olduğundan hem tescile değer hem de ekonomik değerini daha da artıracak çalışmalar yapıyoruz.”
Gıda İşleme Bölümü 2. sınıf Hacer Alemdar da ürünlerin tespiti çalışmalarına katkıda bulunmaktan duyduğu memnuniyeti dile getirdi.
Hayatın her aşamasında gıda ihtiyacının bulunmasından dolayı gıda bölümünü okumak istediğini anlatarak, “Tükettiğimiz ürünlerin içeriğini bilmek istedim. Cumhuriyetin 100. yılına özel çilek sirkesinden tutun ayvadan reçel, pekmez, çay ve kahve, nar tozu, karabuğdaydan greçka un, nar reçeli gibi 100 ürünü sergiledik. Mezun olduktan sonra gıda mühendisi olmak istiyorum ve hangi bölgede çalışırsam çalışayım o bölgenin yöresel ürünler üzerinde çalışmalar yapacağım ve tanıtıp, ekonomiye kazandırılmasına katkı sağlamak en büyük hedefim.” dedi.
2. sınıf öğrencileri Kübra Nur Sever ve Aylin Ateş de nohut, çörek otu ve ayva çekirdeği karışımından kahve yaptıklarını ve güzel bir kahve tadı aldıklarını anlatarak, “Çalışmalar dahilinde yöremizde eskiden beri yapılan nohut kahvesi standardize ederek ve farklı bileşenleri incelenerek yeni tatlar oluşturulmasında aşama kaydettik. Bunlardan en güncel olanı nohut, çörek otu ve ayva çekirdeğinden elde edilen yeni bir kahve elde ettik. Kahve tadım testlerinde çok beğenildi. Bu ürününde tescillenerek ekonomik değerinin oluşturulması çalışmalarına başladık. Bu yeni ürünün kafeini olmayıp, kendine has aroması ve bileşenleriyle her yaştan tüketiciye hitap edecek.” diye konuştu.
