Diyetisyen Melis Tüzün, Bayram döneminde “Hayır Demek Zor” diyenler için Ramazan Bayramında beslenme ipuçlarını derledi.
Tüzün, beslenme ipuçlarına ilişkin şu ifadelere yer verdi:
“Bayramda ikram edilenlere ve içimizdeki “ye bir seferden bir şey olmaz” diyen sese “hayır, teşekkür ediyorum” demek zor . Ancak, “ya hep, ya hiç” veya “battı balık..” gibi düşünce kalıpları yerine, “… yaparsam daha iyi” mantığı, bayram sonrası sizi çok rahatlatacak bir düşünce tarzıdır.
Bayramın en güzel yanı birçok kişinin ailesini ziyaret etmesi ve bayram sofralarında en sevilen yiyecekleri tüketmesidir. Sohbetler de cabası tabiki. Ancak sofrada geçirilen zamanın uzun olması nedeniyle, yemek miktarları fark etmeden artabilir ve yapılan her yemeğin tadına bakma arzusu, yemek bitiminde tıka basa doyup, nefes almakta dahi zorluk çekmemize neden olabilir. Sonucunda mide yanmaları ve bağırsak problemleri de açığa çıkabilir. O nedenle yeme davranışlarınızı ve disiplininizi olabildiğince korursanız, bayram sonrası rahat edersiniz.
Ramazandaki uzun süreli açlık nedeniyle, metabolizma hızının yavaşlamasına bağlı olarak, daha hızlı kilo alınmaktadır. O nedenle, Ramazan Bayramını toparlanma dönemi olarak değerlendirmeye çalışabilirsiniz. Bayramda 2 -3 günde kilo alınmaz diye düşünenler, yemek çeşitlerinin, şeker ve şekerli besin tüketiminin, porsiyon miktarlarının artması nedeni ile, bu 2-3 gün sonunda, tartıda bir sürpriz ile karşılaşabilirler.
Genel olarak bayramlarda, yılın hiçbir döneminde olmadığı kadar çok miktarda çikolata ve tatlı tüketimi olmaktadır. (Gelenek olarak şeker ve çikolata ikram ediliyor ve “teşekkür ederim, almayım” dersek, ısrar ediliyor ve reddetmek gerçekten çok zor oluyor). O nedenle, tatlıları takip eden öğünlerin hafif ama sağlıklı yemeklerden oluşması önem kazanıyor. Bayramlar kalp hastalığı, şeker hastalığı, tansiyonu olanlar için daha büyük risk taşıdığından, bu kişilerin beslenmelerine daha fazla önem göstermesini istiyoruz. Çikolata ve tatlı tüketimi çocuklarda aşırı tüketim nedeniyle ishale, kusmaya neden olabileceği ve doygunluk hissi nedeniyle ana öğün tüketimini kısıtlayacağı için, mümkünse yemekten sonra çocuklara, meyve ve tatlıları sunmak yardımcı olabilir.
Bayramda fayda yaratacak öneriler;
Ziyaretlere yürüyerek gidebilir, asansör yerine merdiven kullanabilirsiniz.
Şerbetli tatlılardan vazgeçemiyorsanız, bayram süresince mümkün olduğu kadar arzuladığınız miktarın yarısını yerseniz ve izleyen öğünde de sebze ağırlıklı beslenirseniz, daha az kalori almış olursunuz. İleride bu fazlalığı eritmek de daha kolay olacaktır.
Bayram ile birlikte yeniden tüketilmeye başlanılan alkol miktarında dikkatli olmak, karaciğer sağlığınız için önemlidir.
Bayram sofrasında tüm yemek çeşitlerinden atıştırmak yerine, tabağa alıp onları bitirmeye çalışmak, ne miktar yendiğini görmeye yarar. Böyle yaparak, midenin yanında gözün doymasını da sağlamış olursunuz. (Normalden küçük tabaklar da yardım eder).
Bayram nedeniyle, çay, kahve, soda, meşrubat gibi normal günden fazla tüketilen sıvıların yanında, su tüketimini dengelemeyi hatırlamak da faydalı olacaktır.
Günlük öğün sayısı 2 öğünle sınırlandırılabilir. Sabah öğünü; bayram kahvaltıları hem biraz daha dolu dolu hemde geç saatlere kalabilmektedir.
Akşamda benzer şekilde, dışarıda veya evde kutlama tadında büyük masalarda olabiliyor.
Şartlar ve durumlar bu şekilde olduğunda iki öğün arasında denge kurmak gereklidir eğer sabah daha serbest uzun uzun kahvaltı yapmak istiyorsanız akşam; ızgara, salata veya zeytinyağlı tencere yemeği şeklinde ilerlemelisiniz.
Ben kahvaltıya değil akşam güzel güzel yemek istiyorum diyenlerdenseniz bu sefer sabah 2 yumurtalı sizi tok tutacak bir kahvaltı yapıp akşam daha serbest yapabilirsiniz. Yumurta yemiyorum diyen kişiler için ise peynir ağırlıklı bir kahvaltı kurtarıcı olabilir.
Meyve tüketimizi sınırlandırıp su miktarınızı arttırmalısınız.