Gluten; buğday, arpa, yulaf, çavdar gibi besinlerde bulunan bir proteindir.
Glutenin ve gliadin, gluteni oluşturan 2 yapıdır ve özellikle gliadinin sindirimi zor bir proteindir. Bu nedenle bağırsaklarda şişkinlik, gaz, kabızlık, ishal gibi semptomları beraberinde getirir.
Haşimato gibi otoimmün hastalıkların temelinde geçirgen bağırsak vardır. Bu durumda kana geçmemesi gereken gliadin geçirgen bağırsaktan dolayı kana geçer ve vücut bu maddeyi yabancı olarak algılayarak gliadini yok etmek ister buna karşı antikorlar savaşa geçer!
Fakat tiroid dokusunda bulunan transglutaminaz enzimi ile gliadin benzemektedir. Antikolar bu benzerlikten dolayı tiroit dokusundaki transglutaminaz enzimine saldırır. Bu durumda tiroit dokunun belli bir kısmı hasar görür ve hormonlar üretilemez duruma gelir.
Bu nedenle haşimato hastaları glutenden olabildiğince uzak durmalıdır.
Glutensiz beslenme daha çok tıbbi gereklilik nedeniyle uygulanan bir diyet türüdür. Gluten proteini içeren hamur işi, ekmek, makarna gibi besinler protein bakımından düşük ve besin maddelerinden yoksun olarak bilinmektedir. Bu diyeti uygulamak isteyen kişilerin öncelikle aşırı işlenmiş gıdalardan, şeker ve doymuş yağ alımından kaçınması gerekir. Glutensiz beslenme başlamak isteyen kişilerin uzman doktordan yardım alarak bu sürece başlamaları gerekmektedir.
Glutensiz (Gluten İçermeyen) Yiyecekler Nelerdir?
Doğal olarak gluten içermeyen gıdalar arasında meyveler, sebzeler, işlenmemiş etler, süt ürünleri ve glutensiz tahıllar yer alır. Paketli ürünleri tüketmeden önce de içerik kontrolü yapılarak ve glutensiz ibaresine dikkat edilmesi gerekir.
Glutensiz yiyecekler ve ürünler şunlardır:
Pirinç, mısır, nohut, darı, chia, kara buğday ve kinoagibi buğday ve baklagiller
Balık, tavuk, işlenmemiş et gibi et ürünleri
Yumurta, tam yağlı süt, az yağlı süt, yoğurt, işlenmiş peynir gibi süt ürünleri
Meyve ve sebzeler
Mısır unu, mercimek unu, pirinç unu gibi gluten içermeyen tahıl ve unlu mamuller
Tahin, reçel, bal, kakao, tüm sirkeler (malt sirkesi hariç), salçalar
Meyve ve sebze suları, çay, kahve ve maden suyu gibi içecekler
Glutensiz beslenme uygulamak isteyenleri tüketmemesi gereken gıdalar şu şekilde sıralanabilir:
Buğday, arpa, yulaf, yulaf lapası, çavdar, pudra şekeri, kabartma tozları gibi tahıl ve unlu mamulleri
Makarna ve erişteler
Ekmek, kekler ve bisküviler, hamur işleri
Atıştırmalık besinler: Krakerler, önceden paketlenmiş hazır yiyecekler, kavrulmuş kuruyemişler, aromalı cipsler, çubuk krakerler
