15 Temmuz Demokrasi ve Millî Birlik Günü’nün 9. yıl dönümünde, Bilecik Valiliği koordinasyonunda düzenlenecek etkinliklerle, şehitler anılacak, milletin demokrasi mücadelesi meydanlarda yaşatılacak. “Demokrasinin Adı Türkiye” temasıyla hazırlanan program, gün boyu sürecek anma ve farkındalık etkinlikleriyle vatandaşları bir araya getirecek.
Şehitlikte Saygı ve Dua
Etkinlikler 15 Temmuz 2025 Salı günü saat 11.30’da şehitlik ziyaretiyle başlayacak. Saygı duruşu, saygı atışı ve İstiklal Marşı’nın ardından şehit kabirlerine karanfiller bırakılacak. Bilecik Valisi tarafından Şehitlik Defteri imzalanacak, Kur’an-ı Kerim tilaveti ve dualarla şehitler minnetle anılacak.
Orhan Gazi Camii’nde Mevlid Programı
Saat 12.45’te Orhan Gazi Camii’nde öğle namazı öncesinde Mevlid-i Şerif okunacak. Vatandaşların yoğun katılım göstermesi beklenen bu programda birlik ve beraberlik mesajları verilecek.
Anıt Önünden Cumhuriyet Meydanı’na Yürüyüş
Akşam saat 19.30’da 15 Temmuz Şehitler Anıtı’nda Saygı Duruşu ve İstiklal Marşı ile başlayacak programda, şehitlik anıtına karanfil bırakılacak ve ardından Cumhuriyet Meydanı’na yürüyüş gerçekleştirilecek.
Meydan Programı ve Demokrasi Nöbeti
Cumhuriyet Meydanı’ndaki programda Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın hitabı canlı yayınla izletilecek. Bilecik Halk Eğitim Merkezi Müzik Topluluğu’nun konseri, Mehteran gösterisi ve sanatçı Yavuz Çankara’nın sahne alacağı özel konser ile meydanlarda coşku doruğa ulaşacak.
Programda ayrıca Kur’an-ı Kerim tilaveti, protokol konuşmaları ve 15 Temmuz temalı belgesel gösterimi yer alacak. Demokrasi nöbeti gece boyunca sürecek.
Milletle Omuz Omuza
Meydan alanında 15 Temmuz temalı yerli ve millî savunma sanayii sergisi vatandaşların ziyaretine açılacak. Katılımcılara çay, çorba ve pilav ikramı yapılacak.
Bilecik Valiliği tarafından yapılan açıklamada, “15 Temmuz ruhunu yaşatmak, şehitlerimizi anmak ve milli birlik duygusunu yeniden pekiştirmek amacıyla tüm halkımız davetlidir” denildi.
15 Temmuz Darbe Girişimi
15 Temmuz 2016 gecesi, Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) içinde kendilerini “Yurtta Sulh Konseyi” olarak tanıtan bir grup asker, Türkiye’de yönetime el koyma girişiminde bulundu. Bu girişim, halkın sokağa dökülmesi, emniyet güçlerinin ve darbe karşıtı askerlerin direnişiyle başarısızlığa uğratıldı.
Bu darbe girişimi, modern Türkiye tarihindeki en kanlı kalkışmalardan biri oldu ve resmî rakamlara göre 251 kişi şehit oldu, 2.700’den fazla kişi ise yaralandı.
Kimler Tarafından Yapıldı?
Darbe girişiminin arkasında, Fetullahçı Terör Örgütü (FETÖ) olduğu tespit edildi. Fethullah Gülen liderliğindeki bu yapı, uzun yıllar boyunca TSK, emniyet, yargı, eğitim ve bürokraside gizli kadrolaşmalar kurarak devletin önemli kademelerine sızmıştı. 15 Temmuz gecesi, bu yapılanmanın TSK içindeki mensupları darbe planını uygulamaya koydu.
Darbe Girişiminin Gelişimi (Zaman Çizelgesi)
21:00 – 22:00: İstanbul’da Boğaziçi ve Fatih Sultan Mehmet Köprüleri askerler tarafından kapatıldı. Ankara’da jetler uçmaya başladı.
22:00: İstanbul’daki Atatürk Havalimanı kontrol altına alındı. TRT binası işgal edildi.
23:00: Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, CNN Türk kanalına bağlanarak halkı sokaklara inmeye çağırdı.
00:00 – 03:00: Darbeciler tarafından TRT ekranında zorla darbe bildirisi okutuldu. Genelkurmay Başkanı Orgeneral Hulusi Akar rehin alındı.
Sabah saatlerine kadar: Darbecilere karşı geniş halk direnişi başladı. Polisin ve darbe karşıtı askerlerin operasyonlarıyla darbeciler tek tek teslim oldu veya etkisiz hale getirildi.
Halk Direnişi ve Cumhurbaşkanı’nın Çağrısı
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın halkı demokrasiye sahip çıkmak üzere sokağa çağırması, darbe girişiminin seyrini değiştiren önemli bir dönüm noktası oldu. Binlerce vatandaş, tankların önüne çıkarak ve silahlara rağmen geri adım atmayarak darbe girişiminin başarısız olmasında büyük rol oynadı.
Sonuçları ve Sonrası
OHAL İlanı: 20 Temmuz 2016’da Türkiye genelinde 3 ay süreyle Olağanüstü Hal (OHAL) ilan edildi (daha sonra 2 yıl uzatıldı).
Tasfiyeler: FETÖ ile bağlantılı olduğu belirlenen binlerce asker, hâkim, savcı, öğretmen, polis ve kamu görevlisi görevden alındı ya da tutuklandı.
Yargılamalar: FETÖ’nün askerî kanadına yönelik “çatı davalar”, “Yurtta Sulh Konseyi” üyeleri, darbeci generaller ve diğer FETÖ üyeleri hakkında çok sayıda dava açıldı.
Yeniden Yapılanma: TSK başta olmak üzere birçok devlet kurumu yeniden yapılandırıldı. Askeri liseler kapatıldı, Harp Okulları yeniden düzenlendi.
Ulusal ve Uluslararası Tepkiler
Türkiye içinde siyasi partilerin tamamı (AK Parti, CHP, MHP, HDP) darbe girişimine karşı ortak tavır aldı.
Uluslararası toplumdan çeşitli ülkeler darbe girişimini kınasa da, Türkiye bazı ülkelerin daha net ve hızlı destek açıklamaları yapmamasını eleştirdi.
FETÖ’nün elebaşı Fethullah Gülen’in iadesi için ABD’ye birçok resmi başvuruda bulunuldu, ancak iade gerçekleşmedi.
Toplumsal Etkisi ve Anlamı
15 Temmuz, Türkiye’de demokrasiye halk eliyle sahip çıkılan bir dönüm noktası olarak kabul edilmektedir. Her yıl 15 Temmuz, “Demokrasi ve Millî Birlik Günü” olarak anılmakta; şehitler törenlerle, dualarla ve çeşitli etkinliklerle yâd edilmektedir.
Sonuç
15 Temmuz 2016, Türkiye Cumhuriyeti’nin anayasal düzenine, demokrasisine ve halkın iradesine karşı yapılan en ciddi saldırılardan biridir. Ancak bu saldırı, halkın gösterdiği direniş ve devletin tüm kurumlarının kararlı tutumuyla başarısızlığa uğramış, Türkiye tarihinde önemli bir dönüm noktası olarak kayda geçmiştir.
15 Temmuz 2016 Akşamı Bilecik’te Yaşananlar
Darbe Girişiminin Duyulmasıyla Birlikte Halk Alanlara Akın Etti
15 Temmuz 2016 gecesi saat 22.00 sularında darbe girişiminin haberi yayılmaya başladığında, Bilecik genelinde de büyük bir hareketlilik yaşandı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın televizyonlardan halkı meydanlara davet etmesinin ardından vatandaşlar, Bilecik şehir merkezi ve ilçelerde toplanarak darbeye karşı direniş gösterdi.
Valilik binası önünde toplanmalar başladı, camilerden sela sesleri yükseldi. Emniyet güçleri teyakkuz haline geçti. Sivil toplum kuruluşları ve siyasi partilerin temsilcileri de halkı organize etmek üzere harekete geçti.
Cumhuriyet Meydanı’nda Demokrasi Nöbeti
Bilecik’in merkez ilçesi başta olmak üzere, Cumhuriyet Meydanı halkın demokrasi nöbetine sahne oldu. Belediye başkanı, il protokolü, milletvekilleri ve sivil toplum temsilcileri burada halka hitap etti.
Vatandaşlar sabaha kadar meydanlardan ayrılmadı. Bayraklarla, tekbirlerle, sloganlarla milli iradeye sahip çıkıldı. O gece başlayan “demokrasi nöbetleri” 27 gün boyunca sürdü ve her akşam binlerce kişi meydanlarda toplandı.
Emniyet ve Kamu Kurumlarında Güvenlik Önlemleri
Bilecik İl Emniyet Müdürlüğü başta olmak üzere, tüm emniyet birimleri alarm durumuna geçti. FETÖ ile bağlantısı olduğu tespit edilen bazı askerî personel ve kamu görevlileri takibe alındı.
İl Jandarma Komutanlığı ve 2. Jandarma Eğitim Tugayı’nda olağanüstü güvenlik önlemleri alındı. Askerî araçların şehir merkezine çıkışına izin verilmedi. Emniyet güçleri muhtemel bir kalkışmayı önlemek için askeri alanlarda kontrol sağladı.
İl Protokolünden Açıklamalar
O gece ve ertesi gün, Bilecik Valiliği ve Belediye Başkanlığı tarafından yapılan açıklamalarda, darbe girişiminin millet iradesiyle bertaraf edildiği vurgulandı. Bilecik Valisi ve il yöneticileri meydanlara inerek halkla birlikte oldu. Yapılan açıklamalarda birlik, beraberlik ve demokrasi vurgusu ön plandaydı.
