Türkiye’de sadece Bilecik’in Pazaryeri ilçesinde yetişen ve içecek endüstrisi başta olmak üzere, ilaç, gıda ve kozmetik sektörlerinde kullanılan endüstriyel bitki şerbetçi otunun bu ay hasadının gerçekleşmesi bekleniyor.
Acı Badem Sağlık Grubu şerbetçi otuna dair bilgiler yayımladı. Yayımlanan yazıda şu bilgiler yer aldı:
Şerbetçi Otu Nedir?
Şerbetçi otu (Humulus lupulus), 4-8 metre uzunluğunda, saat yönünde sarılan çok yıllık bir tırmanıcı bitkidir. Hem erkek hem de dişi bitkileri bulunan şerbetçi otunun dişi çiçekleri, karakteristik acı tadını veren küçük sarımsı ve kırmızımsı lupulin bezleri içerir.
Tarih boyunca tıbbi alanlarda da kendisine yer bulan şerbetçi otu, kan temizleyici ve yatıştırıcı etkileri sebebiyle sık sık kullanılmıştır. Sert iklim koşullarına dayanıklı olan şerbetçi otu, ılıman iklimlerde, 35 ila 51 derece kuzey ve 34 ila 43 derece güney enlemleri arasında yetişebilir ve genellikle 10-20 yıl yaşar.
Şerbetçi otu oldukça dayanıklıdır. 5 dereceye kadar yetişebilen bu bitki, iyi yetişme koşulları sağlandığında 10-20 yıl arasında yaşayabilir. Kış aylarında donmaya dayanabilen şerbetçi otu, ilkbaharda don yaşanırsa zarar görebilir.
Tüm bu soğuğa dayanıklılığına rağmen şerbetçi otu güneşi seven bir bitkidir. İyi beslenmiş ve hafif asidik topraklarda daha verimlidir ve gelişimi hızlı olur. Bitki, rüzgarla tozlaşan erkek ve dişi çiçeklere sahiptir; erkek çiçekler tozlaşma için gerekli değildir ve genellikle ekilmezler, bu nedenle yetiştiriciler dişi bitkilerin üretimini tercih ederler.
Şerbetçi Otu Ne İşe Yarar?
Şerbetçi otu, sağlık alanında potansiyel faydaları olduğu düşünülen bir bitkidir. Şerbetçi otu çiçeklerinde bulunan flavonoidler; anti-inflamatuar, antioksidan ve antikanser özellikler gösterebilir. Şerbetçi otu ayrıca humulon ve lupulon gibi acı maddeler içerir. Bu maddelerin antimikrobiyal özellikleri olabilir. Yapısında bulunan bazı kimyasallar, östrojen benzeri bir etkiye sahip olup uyku hali yaratabilir. Bu da tarih boyunca şerbetçi otunun uyku bozuklularında, yatıştırmada ve menopoz durumlarında kullanılmasına yol açmıştır.
Ancak şerbetçi otunun bu sağlık yararlarına ilişkin ifadeler yeterli bilimsel anıtlarla desteklenmemektedir. Şerbetçi otunu kullanmadan önce herhangi bir uzmana danışmak daha faydalı olur.
Şerbetçi Otu Faydaları
Şerbetçi otu, geleneksel olarak bira yapımında kullanılmasıyla bilinse de, sağlık alanında da potansiyel faydaları ile dikkat çekmektedir. Hormonlara, sindirime, cilt ve saç sağlığına olan etkileriyle çeşitli alanlarda yarar sağladığı düşünülmektedir.
Şerbetçi Otunun Hormonlara Faydaları
Şerbetçi otu, özellikle menopoz dönemi semptomları üzerinde olumlu etkileri olabileceği düşünülen 8-prenylnaringenin adı verilen bir flavonoid içerir. Bu bileşik, bitki kaynaklı östrojen olarak tanınmaktadır. Vücutta kadın hormonu olan östrojen aktivitesini taklit eder. Böylelikle menopoz döneminde ortaya çıkan sıcak basması gibi rahatsızlıkların giderilmesine yardımcı olacağı düşünülmektedir. Ancak uzun süreli şerbetçi otu kullanımıyla ilgili yan etkilerle ilgili daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulmaktadır. Bu nedenle kullanımına dikkat edilmelidir.
Şerbetçi Otunun Sindirime Faydaları
Şerbetçi otunun içeriğinde yer alan flavonoidler, sindirim sistemini destekleyebilecek anti-inflamatuar ve antimikrobiyal özelliklere sahip olabilir. Şerbetçi otunun acı maddeleri olan humulon ve lupulon, sindirim salgılarını artırabilir ve sindirimi kolaylaştırabilir. Şerbetçi otu bu özellikleriyle sindirim sistemi problemleri yaşayan kişilere destek olabilir. Anca bu alanda da bilimsel kanıtların sınırlı ve yetersiz olduğunu belirtmek gerekir.
Şerbetçi Otunun Cilt ve Saç Sağlığına Etkileri
Şerbetçi otunda bulunan bazı antioksidan bileşenler, cildi serbest radikallerden koruyarak yaşlanma belirtilerini geciktirebilir. Ksantohumol gibi flavonoidlerin, cilt hücrelerine koruyucu etkileri olabilir ve hücre yenilenmesini destekleyebilir. Şerbetçi otunun anti-inflamatuar özellikleri ciltteki tahrişi ve iltihaplanmayı azaltmaya yardımcı olabilir.
Şerbetçi otu saç derisini besleyerek kepeklenmeyi de azaltabilir. Şerbetçi otunun cilt ve saça olan etkilerini anlamak için daha fazla bilimsel kanıt gereklidir.
Şerbetçi Otu Nerelerde Kullanılır?
Şerbetçi otu gıda ve içeceklerden bitkisel ilaçlara, kozmetik ve cilt bakım ürünlerine kadar birçok alanda kullanılmaktadır.
Şerbetçi otu, mutfaklarda baharat veya tatlandırıcı olarak kendisine yer bulabilir. Özellikle çeşitli soslar, fırınlanmış ürünler ve salatalarda kullanılabilir. Karakteristik acı tadı ve aroması sebebiyle yemeklere farklı bir lezzet katar. Son dönemlerde şerbetçi otu içeren çayların kullanımı artmıştır.
Şerbetçi otu, içerdiği bileşikler sayesinde sakinleştirici ve rahatlatıcı etkilere sahiptir. Bu nedenle, şerbetçi otu özleri çay, tentür ve kapsül gibi çeşitli formlarda bulunabilir. Genellikle uykusuzluk, anksiyete ve stresle ilişkili durumlar için doğal bir yardımcı olarak kullanılabilir.
Şerbetçi otu özleri, cilt temizleyicileri ve toniklerde kullanılarak ciltteki gözenek görünümünü azaltabilir ve cildi arındırabilir. Aynı zamanda, şerbetçi otu nemlendiriciler ve serumlarda da kullanılır; cildin nem dengesini sağlamaya ve cilt sağlığını korumaya yardımcı olur. Saç bakım ürünlerinde ise, şerbetçi otu saçlara parlaklık ve hacim kazandırabilir, ayrıca tahriş olmuş saç derisini sakinleştirebilir.
Şerbetçi Otu Nasıl Kullanılır?
Şerbetçi otu genellikle çay, yağ veya gıda takviyesi olarak tercih edilmektedir.
(Kaynak: Acı Badem Sağlık Grubu)
