Bursa’nın doğusunda, Marmara Bölgesi’nin bereketli topraklarında yer alan Orhangazi ilçesi, hem tarihi derinliği hem de doğal güzellikleriyle dikkat çeken bir bölgedir. İznik Gölü’nün batı kıyısında konumlanan ilçe, kuzeyde Yalova ve Karamürsel, batıda Gemlik, güneyde Yenişehir ve doğuda İznik ilçeleriyle çevrilidir.
Tarihî Miras ve Kültürel Zenginlik
Orhangazi’nin tarihi, M.Ö. 4. yüzyıla kadar uzanır. Antik dönemde Basilinopolis olarak bilinen yerleşim, 1332 yılında Osmanlı Padişahı Orhan Gazi tarafından fethedilmiş ve Osmanlı topraklarına katılmıştır. İlçe, 1893 yılında ilçe statüsüne kavuşmuş ve 1913 yılında Orhangazi adını almıştır.
Kurtuluş Savaşı sırasında 20 Eylül 1919’da Yunan işgaline uğrayan Orhangazi, 10 Eylül 1922’de işgalden kurtulmuştur. Bu süreçte yaşanan tahribat nedeniyle ilçe merkezi bir süre Gürle köyüne taşınmıştır.
Coğrafi Konum ve Doğal Güzellikler
Deniz seviyesinden 125 metre yükseklikte bulunan Orhangazi, çanak şeklindeki coğrafi yapısıyla dikkat çeker. Kuzeyinde Samanlı Dağları, güneyinde ise Katırlı Dağları yer alır. İznik Gölü’nün %51’ine sahip olan ilçe, göl kenarında yer alan doğal güzellikleriyle öne çıkar.
Ekonomik Yapı ve Tarımsal Üretim
Orhangazi’nin ekonomisi tarım ve sanayiye dayanır. İlçede zeytincilik önemli bir yer tutar; 25 köyün büyük çoğunluğu zeytin üretimiyle uğraşır. Her yıl geleneksel olarak zeytin festivali düzenlenir. Ayrıca, Gedelek köyü turşusuyla meşhurdur. İlçede tekstil ve metal sanayi kuruluşları da faaliyet göstermektedir.
Nüfus ve Demografik Yapı
2024 yılı verilerine göre Orhangazi’nin nüfusu 82.111’dir. Bu nüfusun %50,22’si erkek, %49,78’i kadındır.
Bilecik ile Komşuluk İlişkisi
Orhangazi, coğrafi olarak doğuda Bilecik ili ile komşudur. Bu komşuluk, tarih boyunca kültürel ve ekonomik etkileşimlere zemin hazırlamıştır. Özellikle tarım ve ticaret alanlarında iki bölge arasında iş birliği ve alışveriş söz konusudur.
Turizm Potansiyeli
Orhangazi, doğal ve tarihi zenginlikleriyle turizm açısından da önemli bir potansiyele sahiptir. İznik Gölü kıyısında su sporları, Samanlı ve Katırlı Dağları’nda doğa yürüyüşleri ve Gürle Dağı’nda yamaç paraşütü gibi aktiviteler mümkündür. Ayrıca, Keramet köyündeki doğal ılıca ve Ilıpınar Höyüğü gibi arkeolojik alanlar da ziyaretçilerin ilgisini çeker.
Sonuç olarak, Orhangazi ilçesi, tarihi mirası, doğal güzellikleri, tarımsal üretimi ve Bilecik ile olan komşuluk ilişkisiyle Bursa’nın önemli ilçelerinden biridir. Gelişen sanayisi ve turizm potansiyeliyle gelecekte daha da önem kazanması beklenmektedir.
TURİZM CENNETİ
İznik Gölü’nün %51’ine sahip olan ilçemizde su sporları, Katırlı ve Samanlı Dağlarında Trekking ve dağ sporları yapılmaktadır. Ayrıca Gürle Dağı, yamaç paraşütü için çok elverişli olup, festival ve yarışmalar düzenlenmektedir.
Keramet Köyünde bulunan doğal ılıca ve M.Ö. 5400 yıllarına kadar uzanan Ilıpınar kazı çalışmaları, turizme alt yapı oluşturmaktadır. İlçemizin bulunduğu alan çok eski devirlerden bu yana yoğun yerleşimlere sahne olmuştur. Geniş bir tarih hazinesine sahiptir. Bunların en önemlisi Ilıpınar kazılarında ortaya çıkmıştır. Dünyanın en eski eşyaları ve mezarları bu kazılar sonucu elde edilmiştir. Ilıpınar Höyüğü, ilk kez 1948 yılında Türk araştırmacı K. Köktem tarafından keşfedilip bilim dünyasına duyurulmuştur.
Bursa bölgesinin en eski yerleşim birimi olduğu belirtilen Ilıpınar Höyüğünde yapılan kazılar sonucunda M.Ö.5400 yıllarına dayanan ve dünyanın en eski eşyaları ile mezarlarının bulunduğu çok sayıda tarihi eserler bulunmuştur. 1987 yılında başlayan II. dönem kazılarda çok sayıda tarihi eser bulunmuş, ilk yerleşim düzeni ve kullanılan alet ve eşyalar ile ilgili bilgiler bizlere sunulmuştur.
Karsak deresi tarihi köprüsü, Gürle Köye eski kilise kalıntıları, Tarihi Osmanlı evlerinin çok olduğu Akharem Köyü ve Sölöz Beldesi, Gedelek Köye Pınarbaşı mesire alanlarıdır.
2005 yılında hizmete kazandırılan Orhangazi’nin içme suyunun karşılandığı Nadır Piknik alanı da son derece güzel bir doğası olan mesire yeridir.
