Pınar Atalay – Çocuk Gelişimci
Ebeveynlik yolculuğu, kalbinizle aklınız arasında ince bir denge kurmayı öğrenmek demektir. Bir yanda çocuğunuzun yüzündeki o tatlı gülümseme, diğer yanda onun gelişimini destekleyecek kararlı duruşunuz. En zorlandığınız anlardan biri de muhtemelen bu: “Hayır demem gerekiyor ama ya kalbini kırarsam?”
Merak etmeyin, çocuğunuzun kalbini kırmadan da sınır koyabilirsiniz. Hatta sevgiyle, şefkatle verilen sınırlar, çocuğunuza en çok “güvende olduğunu” hissettiren şeylerden biridir.
Neden Sınırlara İhtiyaç Duyarlar?
Çocuklar dünyayı keşfederken, neyin doğru neyin yanlış olduğunu öğrenmeye çalışır. Sınırlar, onlara hem yön verir hem de bir çerçeve sunar. Tıpkı bir tabloyu çerçeveye almak gibi… Sınırlar, davranışların nerede başlayıp nerede biteceğini anlamalarına yardım eder. Ama bu sınırları nasıl koyduğunuz her şeyden önemlidir.
Peki, Kalp Kırmadan Nasıl “Hayır” Deriz?
1. Net ama yumuşak olun:
“Hayır” kelimesi sert olmak zorunda değil. “Şu anda çikolata alamayız, ama birlikte sağlıklı bir atıştırmalık hazırlayabiliriz.” gibi hem sınır koyan hem alternatif sunan bir dil, çocuğun duygularını da onurlandırır.
2. Tutarlılık en büyük gücünüz:
Bugün izin verip yarın yasakladığınızda çocuk sınırların kafasına göre değiştiğini düşünür. Kararlı ve istikrarlı olmanız, onun size güvenini artırır.
3. Empati kurun:
“Çok istiyorsun biliyorum ama bu senin için şu anda uygun değil.” demek, çocuğun duygusunu yok saymak yerine onunla birlikte olmak demektir. Bu da bağı güçlendirir.
4. Sınırlar sevgisizlik değil, sevginin kendisidir:
Sınır koyduğunuzda kendinizi suçlu hissetmeyin. Aksine, bunu çocuğunuzun ruhsal gelişimini desteklemek için yaptığınızı unutmayın. Çocuklar sınırlar içinde daha güvende hisseder, çünkü her istediği yapılan bir çocuk aslında kontrolden değil, güvensizlikten yorulur.
Ben kendi mesleki deneyimlerimde şunu fark ettim:
Bir çocuğa ‘hayır’ dediğinizde sadece davranışını değil, gelecekteki benliğini de şekillendiriyorsunuz. Çünkü çocuklar, her ‘hayır’ın içinde bir yön, her yönün içinde bir bağ hisseder. Sınır koymak aslında çocuğun iç dünyasında şu mesajı yankılar: “Ben değerliyim, çünkü bana yatırım yapılıyor.”
Bence en kıymetli ebeveynlik tutumu, çocuğa istediğini değil, ihtiyacı olanı vermektir. Ve bazen o ihtiyaç, ‘hayır’ sözcüğünün arkasındaki sevgiyle beslenir.
Çocuk gelişimiyle ilgili daha fazla içerik ve öneri için beni Instagram’dan takip edebilirsiniz: @cge.pinaratalay