Osmanlı Devleti’nin kuruluş yıllarında adı cesaretiyle, sadakatiyle ve fetihleriyle anılan bir kahraman: Turgut Alp. Onun hayatı, Ertuğrul Gazi ve Osman Gazi dönemlerinde gösterdiği kahramanlıklarla örülü. Günümüzde ise bu büyük Alp’in hatırası, Bursa’nın İnegöl ilçesinde yer alan türbesiyle yaşatılıyor.
TARİHİN DERİNLİĞİNDE BİR KAHRAMAN: TURGUT ALP KİMDİR?
Turgut Alp, 13. yüzyılın sonları ile 14. yüzyılın başlarında yaşamış, Osmanlı Devleti’nin kuruluş sürecinde önemli roller üstlenmiş bir komutandır. Oğuzların Kayı boyundan olan Turgut Alp, önceleri Ertuğrul Gazi’nin, sonrasında ise Osman Gazi’nin silah arkadaşı olmuş, Osmanlı’nın ilk fetih hareketlerinde aktif olarak yer almıştır.
Osman Gazi’nin kurduğu küçük beyliği bir devlete dönüştürmesinde en büyük yardımcılarından biri olan Turgut Alp, özellikle Bizans’a karşı yürütülen seferlerde gösterdiği kahramanlıklarla adından söz ettirmiştir. 1299 yılında Osman Gazi tarafından görevlendirilerek İnegöl’ün fethine katılmış, bölgedeki Bizans tekfurlarına karşı savaşmış ve bu bölgedeki stratejik başarıların mimarlarından biri olmuştur.
TURGUT ALP’İN FETİHLERİ VE HİZMETLERİ
Turgut Alp’in adı, özellikle İnegöl ve çevresinde gerçekleştirdiği fetihlerle özdeşleşmiştir. Osmanlı kaynaklarına göre, İnegöl çevresindeki Atranos (bugünkü Yeniceköy) ve Turgut-ili (bugünkü Turgutalp Mahallesi) gibi yerleşim birimleri onun komutasında alınmış ve kendisine timar olarak verilmiştir.
Turgut Alp aynı zamanda Osman Gazi’nin oğlu Orhan Gazi döneminde de görev yapmış, devletin ilk düzenli birliklerinin oluşturulmasında katkı sağlamıştır. Askeri disiplini, stratejik dehası ve sadakatiyle hem halkın hem de devlet erkânının saygısını kazanmıştır.
İNEGÖL’DEKİ MEZARI: TARİHİN İZİNİ SÜREN BİR MEKÂN
Bugün Turgut Alp’in hatırası, Bursa’nın İnegöl ilçesine bağlı Turgutalp Mahallesi’nde yer alan mezarıyla yaşatılmaktadır. Mezarı, İnegöl merkeze yaklaşık 7 kilometre uzaklıktaki bir tepe üzerinde yer almakta ve özellikle Osmanlı tarihi meraklıları ve yerli turistler tarafından sıkça ziyaret edilmektedir.
Turgut Alp’in mezarı, Osmanlı türbe mimarisinden izler taşıyan sade ancak anlamlı bir yapıya sahiptir. Çevresi çam ağaçlarıyla çevrili olan türbe, ziyaretçilere hem tarihi bir yolculuk hem de manevi bir huzur sunar. Türbenin yanında yer alan küçük bir cami ve şadırvan da bölgeyi bir ziyaret alanı haline getirmiştir.
İnegöl Belediyesi tarafından düzenli olarak bakımı yapılan türbe ve çevresi, 2020’li yıllarda restore edilmiş ve bilgilendirme panolarıyla ziyaretçilere Turgut Alp’in hayatı hakkında bilgiler sunulmuştur. Ayrıca her yıl çeşitli tarih temalı etkinliklerde Turgut Alp anılmakta, genç nesillere onun kahramanlıkları anlatılmaktadır.
TURGUT ALP’İN MİRASI
Turgut Alp’in ismi, sadece bir mezar taşıyla değil, bıraktığı mirasla da yaşamaktadır. Onun adı, Türkiye’nin çeşitli yerlerinde okullara, mahallelere, park ve caddelere verilmiş; hatta popüler kültürde de, televizyon dizilerinde canlandırılarak geniş kitlelere ulaştırılmıştır. Özellikle “Diriliş: Ertuğrul” ve “Kuruluş: Osman” dizilerinde canlandırılması, Turgut Alp’in halk arasındaki tanınırlığını artırmıştır.
Osmanlı’nın savaş meydanlarında temellerini atan bu kahraman alp, devletin sınırlarını genişletmekle kalmamış, onun karakterinde yer alan vefa, sadakat ve adalet gibi değerlerle de örnek bir şahsiyet olmuştur.
Turgut Alp, sadece bir savaşçı değil; bir ideali, bir devletin doğuşunu temsil eden simge bir figürdür. Onun İnegöl’deki mezarı, tarih bilincini diri tutan, geçmişe saygı duyan her bireyin ziyaret etmesi gereken önemli bir mirastır. Bugün Osmanlı’nın köklerine uzanmak isteyen herkesin yolu, bir gün mutlaka İnegöl’deki bu mütevazı türbeye düşmelidir.
