TÜBİTAK’A VERDİKLERİ PROJE KABUL EDİLDİ
Şeyh Edebali Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü, kaplama teknolojisinde önemli oyuncu olmaya hazırlanıyor.
Danışmanlığını Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi (BŞEÜ) Makine Mühendisliği Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Harun Mindivan yürüttüğü “Bilyalı Dövme ve Plazma Nitrürleme Hibrit İşlemiyle HVOF Püskürtülmüş AISI 420 Martenzitik Paslanmaz Çelik Kaplamaların Yüzey Özelliklerinin Geliştirilmesi” başlıklı proje, TÜBİTAK 2209-A Üniversite Öğrencileri Araştırma Projeleri Destekleme Programı çerçevesinde desteklenmeye hak kazandı.
Proje hakkında bilgi veren Prof. Dr. Harun Mindivan, lisans öğrencileri Elif Öztürk ve Mert Akçay’ın hazırladıkları projenin ülke teknolojisi ve kaynakları açısından farklı bir öneme sahip olduğunu kaydetti.
SÜREKLİ GELİŞEN BİR SEKTÖR
Ülkemizde kaplama teknolojilernin gelişmekte olan bir sektör olduğunun altını çizen Mindivan, ”Kaplama teknolojileri, malzemelerin yüzeylerine koruyucu bir tabaka uygulama işlemidir ve bu işlem birçok farklı sektörde kullanılmaktadır. Ülkemizde özellikle otomotiv, savunma sanayi, metal, kimya ve inşaat sektörlerinde kaplama teknolojileri yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu sektörlerde kullanılan kaplama teknolojileri arasında elektrostatik boya, toz boyama, sıcak daldırma, galvanizleme, akımsız nikel kaplama, nitrürleme ve ısıl püskürtme gibi yöntemler bulunmaktadır. Son yıllarda ülkemizde kaplama teknolojileri alanında yapılan yatırımlar ve teknolojik gelişmeler sayesinde sektörün gelişimi hızlanmıştır.” diye konuştu.
Profesör Mindivan, özellikle savunma sanayi ve otomotiv sektöründeki talep artışının kaplama teknolojilerine olan ilgiyi artırdığını vurgulayarak, şöyle devam etti:
”Bunun yanı sıra, ülkemizde çevre koruma konusunda da birçok düzenleme yapılmış ve kaplama işlemlerinde çevre dostu yöntemlerin tercih edilmesi teşvik edilmiştir. Bu nedenle, kaplama teknolojilerinde çevre dostu yöntemlerin kullanımı da yaygınlaşmaktadır. Ülkemiz teknolojisindeki hamlenin simgesi olan Türkiye’nin Otomobili Girişim Grubu (TOGG) ile Türkiye’nin de teknolojik dönüşümde öncü ülkeler arasında yer aldığını ifade eden Mindivan, öğrenciler tarafından hazırlanan bu proje ile düşük karbonlu çelik yüzeyinde ısıl püskürtme tekniği ile martenzitik paslanmaz çelik kaplamanın oluşturulması, bilyalı dövme ve ardından nitrürleme işlemi ile yük taşıma kabiliyeti yüksek sert kaplamaların geliştirilebilir. ”
ALTERNATİF YÖNTEM
Elif Öztürk ve Mert Akçay’ın çalışmalarında, aşınma/korozyonun olumsuz etkilerini azaltıcı veya ortadan kaldırılmasında alternatif bir yöntem geliştirmeyi hedeflediklerini aktaran Prof. Dr. Mindivan, projeden elde edilecek sonuçların kaplama endüstrisi tarafından benimseneceğinin aktararak, şunları kaydetti:
”Son zamanlarda çelik üreticileri servis koşullarında çeliklerin hem aşınma hem de korozyon özelliklerini iyileştirmek için çeşitli yöntemler uygulamaktadır. Bu yöntemlerden biri parçanın tümünü aşınma ve korozyona dirençli özel malzemelerden imal etmektir, fakat bu da pahalı bir yöntemdir. Ancak, aşınma ve korozyon yüzey hasarı olduğundan dolayı uygun bir yüzey modifikasyon tekniği ile maliyet azaltılabilmekte ve çeliklerin servis ömrü düşük maliyet ve seri üretim kolaylığı ile uzatılabilmektedir. Son yıllarda yüzey birden fazla işleme tabi tutularak yüzey modifikasyon işlemi gerçekleştirilmektedir. ”
Isıl püskürtme uygulanmış paslanmaz çelik kaplamalar tekrar yüzey işlemi görerek modifiye edildiklerinde servis ömürleri daha uzun ve çalışma performansları daha yüksek olacağını belirten Prof. Dr. Mindivan, özellikle teknolojik ilerlemeler ışığında geliştirilen yüzey işlemleri pek çok malzemede olduğu gibi demir esaslı malzemelerde de çevreyle olan etkileşimin öncelikle yüzeyde başladığı gerçeğinden yola çıkarak, yüzey sertliği, aşınma ve korozyon dayanımı artırdığına değindi.
AŞINMA VE KOROZYONUN ÜSTESİNDEN GELMEK MÜMKÜN OLACAK
Bu proje çerçevesinde düşük karbonlu çeliklerin yüzeyine sırasıyla ısıl püskürtme yöntemi ile kaplama, bilyalı dövme ve ardından plazma nitrürleme yüzey işlemleri ile malzemenin mekanik ve yüzey özelliklerinin iyileştirilerek maliyetin azaltılacağını belirten Prof. Dr. Harun Mindivan, “Bu hedefle, otomotiv, hidrolik makine parçaları ve türbin üretimi gibi birçok mühendislik uygulamalarında çelik üreticilerinin karşılaştığı eski ve iyi bilinen bir problem olan aşınma ve korozyonun üstesinden gelmek mümkün olacaktır. Dolayısıyla alternatif yöntemler geliştirilmesi ve bunların yüksek verimle sonuçlanması prosesinin ticarileşmesi için önemli olacaktır.” dedi.
Kurucu Rektör Prof. Dr. Azmi Özcan Hocamızdan yadigar bu güzel okul (@BSEUniversitesi); nesli hür, irfanı hür nitelikli genç mühendis ve akademisyenlerin yetişmesine öncülük eder.