UZMANI UYARDI “BOZÜYÜK’ÜN HAVASI ANORMAL”

Temiz Hava Hakkı Platformu, geçen yıl hava kirlilik seviyesinin “kırmızı alarm” vermesinin ardından Türkiye boyutundaki verileri ile ilgili hazırlanan raporu açıkladı. Rapora göre Bozüyük’te ki PM10 değeri ise Türkiye ortalamasının oldukça üzerinde.

“Türkiye’de Hava Kirliliği: Kara Rapor” adlı raporu hazırlayan ekipten olan Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Kayıhan Pala, Türkiye’de yalnızca SO2 ve PM10 hava kirleticilerinin tüm illerde ölçüldüğünü, hava kirleticilerinin maalesef tamamının ölçülmediğini ifade etti.

Konuya şöyle bir bakacak olursak Bozüyük’te hava kirliliği ve nedenlerini açıklanan rapor doğrultusunda gözler önüne serebiliriz. Hava kirliliği, 5 temel kirletici için hava kalitesi indeksi hesaplanmaktadır. Bunlar; partikül maddeler (PM10), karbon monoksit (CO), kükürt dioksit (SO2), azot dioksit (NO2) ve ozon (O3) dur. Türkiye’de bu 5 temel kava kirleticiden sadece ikisi PM10 ve SO2 ölçülmektedir. PM10 (Partikül madde) miktarı hava kalitesi değerlendirme ve yönetimi yönetmeliğine göre insan sağlığının korunması için yıllık limit değer 40.µg/m3 geçmemelidir(µm=milimetrenin binde biri/mikrometre). Aynı şekilde aynı yönetmeliği baz alarak S02 limit değeri kış aylarında (12 µg/m3) geçmemelidir. Partikül maddeler, havada asılı halde bulunan tane boyutu 0.002µm-500µm aralığında olan çeşitli yoğunluklarda ki katı veya sıvı taneciklerdir. Sıvı partiküller; sis, duman, yağ ve asitler örnek olarak gösterilebilir. Çapları 10 μm’den küçük, 2.5 μm’den büyük partikül maddeler “kabapartiküller” olarak adlandırılır. Bozüyük’ün yıllık PM10 değerine baktığımızda ise 40.µg/m3 ‘ün oldukça üzerinde olduğunu görüyoruz. Bozüyük’te 2015 yılında PM10 miktarı ortalama 57 µg/m3 olarak ölçülmüştür. Bu değerin aşımındaki en büyük rol kış aylarında yakılan soba ve kaloriferlerdir. Soba ve kaloriferlerde yakıt olarak kullanılan odun, kömür, fuel-oil ve doğalgaz, PM10 ve SO2 değerlerinde olumsuz artışa neden olmaktadır. Bilecik’te PM10 miktarı sınırı geçmemesine rağmen yüksek çıkmıştır. Bilecik’teki PM10 miktarı 2015 yılında ortalama 43 µg/m3’dur. Bozüyük’teki sanayi yapılanması hava kirliliği üzerinde olumsuz sonuçlar doğurmaktadır. Endürstriyel faaliyetlerin çevreyi hızla kirletmesi, sanayi sektöründen beklenen yararların giderek azalmasına neden olmaktadır. Bu kirliliğin insan sağlığına pek çok etkisi bulunmaktadır. Örnek verecek olursak, kanseri kalp problemi, solunum yolu hastalıkları, bebek ölüm oranlarında artış gibi pek çok hastalık hava kirliliği sonucu rastlanan hastalıklardır. Türkiye’de ölçülen bir diğer hava kirleticisi SO2 miktarında ise Bozüyük ve Bilecik’te herhangi bir sınır aşımı görülmemektedir. Bilecik ve Bozüyük’te 2015 yılında ölçülen ortalama SO2 miktarı 8 µg/m3 dür. SO2 miktarının kış aylarında 12 µg/m3 miktarını geçmemesi öngörülmektedir. (SO2) Kükürt dioksit, renksiz, keskin kokulu reaktif bir gaz olup kömür, fuel-oil gibi kükürt içeren yakıtların yanması sırasında, metal eritme işlemleri ve diğer endüstriyel işlemler sonucu oluşur. Sonuç olarak Bozüyük’teki hava kirliliği 2015 yılında PM10 değeri baz alındığında Türkiye sınırını oldukça aşmış görünmektedir. İlçemizde görülen silikozis hastalığı da endüstriyel faaliyetlerin havayı kirletmesi sonucunda görülmektedir. İlçe içerisindeki seramik fabrikaları sadece çalışanların hayatını değil bütün Bozüyüklülerin hayatını tehdit etmektedir. Bu hava kirliliğinin farkına vararak gerekli önlemlerin alınması için gerekli kurum ve kuruluşları görevlerini yapmaya davet ediyoruz.