Ülkemizin içinde bulunduğu coğrafik yapı ve mevsime ait özellikler nedeniyle enfeksiyon hastalıkları çeşitli dağılımlar göstermektedir. Havaların ısınmasıyla birlikte sularla ve besinlerle bulaşan hastalık etkenleri yaygın olarak görülmekte, önlem alınmadığı takdirde toplumda nadir görülen hastalıklar bir anda salgın boyutlarına ulaşabilmektedir.
Su ve besinlerle bulaşan hastalıklarda etken genellikle ağız yoluyla alınır, sindirim yoluna yerleşir ve enfeksiyona yol açar. Etken; su ve besinlerle genellikle hasta kişilerin dışkı ve idrarlarından bulaşmaktadır. En sık karşılaşılan belirtiler karın ağrısı, ishal ve kusmadır.
İshalli hastalıkların sayısını artıran özellikler:
1.Hava sıcaklığının yüksek olduğu mevsimler.
2.Kentlerin gecekondu bölgeleri
3.Kirli akarsu, göl ve yüzeysel suların çevresindeki yerleşim bölgeleri
4.Anne sütü ile beslenemeyen çocuklar
5.Düşük doğum ağırlığı ile doğan bebekler
6.Biberon ile beslenen çocuklar
7.Beslenme yetersizliği olan çocuklar
8.İmmün yetmezliği olanlar
9.Aşılama hizmetinin yeterli verilmediği toplumlar
10.Sağlıklı su temin edilemeyen yerler
11.Tuvalet, mutfak, banyo koşulları iyi olmayan hanelerde yaşayanlar
12.Küçük ve büyük baş hayvan ile tavuk beslenen evlerde yaşayanlar
13.Karasineklerin yoğun olduğu bölgeler
14.Sağlık hizmetlerinden yeterince yararlanamayan bölgeler
Su ve besinlerle bulaşan hastalıklardan korunmanın temel kuralları:
Eller bol su ve sabunla yıkanmalıdır
Sağlıklı ve yeterli su temin edilmelidir. Temiz olduğundan emin olunmayan sular kaynatılarak veya klorlanarak kullanılmalıdır.
İnsan atıklarının uygun şekilde uzaklaştırılması gerekir, ayrıca tuvalet kağıdı kullanıldığında parmakların kontamine olmamasına dikkat edilmelidir.
Karasineklerle mücadele için evde çöpler kapalı kovalarda biriktirilmelidir.
Bebekler anne sütü ile beslenmelidir.
Çiğ yenmesi gereken sebze ve meyveler temiz su ile yıkandıktan sonra yenmelidir.
Pişirilerek yenen yiyecekler güvenli bir şekilde hazırlanmalı ve saklanmalıdır.
Seyyar satıcılardan çiğ yenen gıdalar alınmamalıdır.
Kabuklu deniz ürünleri temiz yerlerden temin edilmelidir.
Kişide karın ağrısı, ishal ve kusma belirtileri ortaya çıkarsa hekime başvurmalıdır. Kişiler hasta oldukları dönemde bulaştırıcı olduklarından kişisel korunma yöntemlerine özen göstermelidirler.
SU VE BESİNLERLE BULAŞAN HASTALIKLARDAN KORUNMA:
Korunmada Üç Basit Kural:
1- Ellerinizi yıkayın
2- Suyunuzu kaynatın
3- Yiyeceklerinizi pişirin
Ellerinizi yıkıyor musunuz?
Ellerinizi daima yıkayınız
•Tuvaletten çıktıktan, bebeğinizin altını temizledikten sonra,
•Yiyeceklerinizi hazırlamadan önce
•Yemeğinizi yemeden ya da çocuklarınızı beslemeden önce
Eller nasıl yıkanmalı?
•Daima sabun kullanın
•Bol ve temiz su kullanın
•Ellerinizin her tarafını ön arka parmak aralıklarını tırnak içlerini yıkayın
Suyunuz sağlıklı mı?
•Temiz su iç
•Suyu temiz tut
•Güvenli bir şekilde sakla
Yiyeceklerinizi sağlıklı bir şekilde hazırlıyor musunuz?
Pişir:
• Tüm et, balık ve sebzelerinizi tamamen pişiriniz
• Onları sıcakken yiyiniz
Yıka:
• Yiyeceklerinizi hazırlamaya ya da servis yapmaya başlamadan önce ellerinizi yıkayınız
• Tabak ve kaplarınızı sabun ve su ile yıkayınız
• Özellikle üzerinde sebze meyve kestiğiniz tahtayı, mutfak tezgahını, su ve sabunla iyice yıkayınız
• Sadece portakal, muz gibi soyulabilen meyveleri çiğ olarak yiyiniz.
