• İmsak 00:00
  • Güneş 00:00
  • Öğle 00:00
  • İkindi 00:00
  • Akşam 00:00
  • Yatsı 00:00
  • İFTARA KALAN SÜRE 00:00:00
İMSAKİYE 2024 - Bilecik

Gıda Güvenliğinde “Topraktan Çatala”

 

                Panelin açılış konuşmasını yapan Gıda Program Koordinatörü Öğretim Görevlisi Mesut Kaplan, gıda güvenliğinde “çiftlikten çatala” olan koşulları “topraktan çatala” olarak değiştirdiklerini söyledi. Kaplan konuşmasına şöyle devam etti:

“Suyun tek bir sahibi olmamalı”

“Çünkü toprak bizim için çok önemli. Toprakla beraber suyun kalitesi ve suyun temizliği çok önemli. Hem hayvansal ürünler olarak hem de bitkisel ürünler olarak etkiliyor. Dolayısıyla biz gıda sektörü olarak yeterli düzeyde bu konuya hassasiyet gösterdiğimizi düşünüyoruz, kötü iş yapanlar dışında. Her sektörde uygulama işi yapanlar var. Ama bizim temel hammaddelerimiz olan bitkisel kaynaklı ve hayvansal kaynaklı ürünlerin izlemesinin yapılabilmesi için de toprağın ve suyun da temizlenmesi gerekiyor. Bakıyoruz ilimizin bulunduğu bölgede Karasu, Sakarya, Göksu derelerinin çok kirli olduğunu görüyoruz Devlet Su İşleri’nin yapmış olduğu çalışmada 1970’li yıllardan beri Sakarya suyunu izlediğini gördük. Bunca yıldır Devlet Su İşleri suyu izliyorsa hala kirlenmiş olan bu suyun kirliliği niye artıyor? Bununla ilgili eylem planlarını ne için göremiyoruz? Su ve toprakta bir dağılmışlıkta görüyoruz. Biz artık şunu istiyoruz. Madem gıda sektörü sürekli mercek altında gıda sektörünün tamamlayan toprak ve suyla ilgili izlemelerinde daha detaylı daha düzgün yapılması ya da daha stratejik yapılması gibi konularda çalışmaların yapılması gerektiğini düşünüyoruz. Özellikle şu anda gıda bölümündeki hocalarımızla beraber Sağlık Müdürlüğümüz ve Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğümüzle ilgili çok yakında çalışmalar içerisindeyiz. Hocalarımız bu konuda hem konularında ehiller hem de işbirliğine açıklar. Bu işbirliğinin daha güçlü şekilde olması gerekiyor. Neden gerekiyor? Suyla ilgili dişe dokunur bir çalışmayı göremiyoruz. Bu konuda özellikle toprak suyla ilgili olan müdürlükler vardı. Toprak su diyince benim aklıma birbirini bütünleyen iki parça geliyor. Orada çalışan personelin hem toprak konusunda hem de su konusunda uzmanlığını düşünüyorum ben. Ama şimdi Devlet Su İşleri diyince sadece su uzmanlığı geliyor aklıma. İkisini bağdaştıran bir şey yok mu? Suyun tek bir sahibi olmamalı ya da toprağın tek bir sahibi olmamalı. Temel anlamda bütün sorunların çözümüne ilişkin olup olmaması ya da bu birimler arasındaki koordinasyonun ne şekilde olduğunu ben çözemedim.”

Kaplan sunumunda da şunları aktardı:

“Genel olarak baktığımızda çevremiz kirleniyor ve dünyanın geleceğini tehdit eden 3 tane tehlike var. Kontrolsüz nüfus artışı, anormal ekonomik büyüme, adaletsiz gelir dağılımı. Buna bağlı olarak da sanayileşme ile beraber çevremiz değişik etkenler tarafından kirleniyor. Nüfus artıyor, dünyada yeterli gıdaya ulaşamayan 842 milyon kişinin 798 milyonu az gelişmiş ülkelerde bulunuyor. Her yıl 5 yaş altı 6 milyon çocuğu da içeren milyonlarca kişi açlığa bağlı olarak yaşamını yitiriyor ve ekonomi hızla büyüyor. İlginç olan konu bu, dünyadaki para dünya nüfusunun çok az kısmında. Buna bağlı olarak da tüm besin maddelerindeki kişi başına azalma, kullanılan suda azalma ve temiz havada azalmada söz konusu. Bu beraberinde gıda güvenliği sorununu meydana getiriyor. Toprak büyüklüğünün artması ayrıca bir sorun halinde. Küresel iklim değişikliğinin yanı sıra dünyanın doğal kaynaklarının tarım alanlarının ve kullanılan suyun azalması ile birlikte ortaya çıkması olası yiyecek kıtlığına karşı hükümetlerin gıda güvenliğini tehdit eden sorunlara karşı hazırlıklı olmaları gerekiyor.

‘Bir ülke sanayileştikçe tarım alanlarının yerini sanayi sahaları alır’

Bir ülke sanayileştikçe ve modernleştikçe tarım alanlarının yerini sanayi ve mesken sahaları alır. Otomobil kullanımı yaygınlaştıkça yol otoyol ve park yerleri inşaatları için tarım alanları kullanılır. Küçük toprak sahibi çiftiler ekonomik gelirleri azaldığından çoğunlukla arazilerini terk eder. Başka iş yapmaya başlar. Yani ana yurdundan karnı boş kalan insan başka memleketlere göç etmek zorunda kalır. Bu temel problemlerimizden bir tanesi göç meselesi ve birçok il merkezinin şu anda çok büyüdüğünü görüyoruz. Türkiye’nin her yerinde şehir merkezlerinin geliştiğini görüyoruz. Özellikle Bilecik’te de bu söz konusu. Köylerde yaşayan insanlar artık yaşlı. Yaşlı nüfus arttıkça da tarım yapan kişi sayısı azalıyor ve toprağına sahip olan kişi sayısı da buna bağlı olarak azalıyor.

İnsan yaşamı boyunca ortalama 70 bin kez yemek yiyor. Bu da yaklaşık 60 ton gıdaya karşılık geliyor. Bunun tamamını tüketiyoruz. Sağlıklı gıda tüketiminde 5 temel esas var. Temizlik, çiğ-pişmiş gıda ayrımının yapılması, uygun pişirme, uygun şartlarda saklama, taze ve sağlıklı hammadde temini. Güvenli gıda hazırlanmasında Dünya Sağlık Örgütü’nün 10 temel kuralı var. Gıda işlemi için güvenli gıda seçin. Gıdalarınızı tam olarak pişirin. Pişmiş gıdaları vakit geçirmeksizin hemen tüketin. Pişirilmiş gıdaları dikkatli bir şekilde depolayın. Pişirilmiş gıdaları bütünüyle tekrar ısıtılma işlemine tabi tutun. Pişirilmiş gıdalar ile çiğ gıdalar arasındaki teması önleyin. Kişisel temizlik kurallarına uyun. Tüm mutfak yüzeylerini dikkatli bir şekilde temiz tutun. Gıdaları böcekler ve kemirgenler gibi diğer hayvanlar koruyun. Temiz su kullanın şeklinde gıda güvenliğini özetleyebiliriz.

Bilecik’te 2002 yılında kadınlarda kanser olma olasılığı yüksekmiş ve Türkiye ortalamasının üstündeymiş. Erkeklerdeki kanser vakası ortalamaya yakınmış. 2002’den sonra bu oran düşüyor ve giderek artıyor. Erkeklerdeki kanser olma olasılığı hep Türkiye ortalamasının üstünde. 2003, 2004, 2005, 2006 da erkekler daha fazla kanser oluyor. Türkiye ortalamasının üstünde kanser olma olasılığımız var.”

Kaplan’ın sunumunun ardından panel, diğer panelistler Tema Vakfı İl Temsilcisi Ziraat Yüksek Mühendisi Ferruh Erdovan, Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü’nde görevli Cevdet Güngör ve Bilecik Ziraat Odası Başkanı Ahmet Sevinen’in sunumlarıyla devam etti. ZEYNEP KILBAHRİ

 

 


Reklam
Mustafa Cilali


E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir